Nuremberg (Đức): Thành phố cổ kính ghi dấu đế chế La Mã Thần Thánh

Thành phố đầu tiên mình đến ở Đức không phải là những thành phố lớn hay nổi tiếng mà lại là một thành phố xinh xắn mang tên Nuremberg, nơi không chỉ gắn liền với đế chế La Mã Thần Thánh mà còn là nơi chứng kiến nhiều trang sử hùng tráng và bi thương trong cả ngàn năm qua.

***Vlog khám phá Nuremberg ở cuối bài.

Theo mình tìm hiểu thì có hai cách đọc tên thành phố này. Nuremberg hoặc Nürnberg. Phải nói Nuremberg là một thành phố rất cổ kính. Mặc dù có những nét hiện đại xen lẫn như một phần tất yếu nhưng cảm nhận của mình là nó vẫn rất cổ kính, có lẽ do nơi đầu tiên mà mình đến đây là một công trình cả ngàn năm tuổi. Đó là Lâu đài Nuremberg.

Nằm trên một ngọn đồi nhìn ra toàn thành phố, lâu đài này là một trong những cung điện hoàng gia kiên cố và quan trọng nhất của Đế quốc La Mã thần thánh cổ xưa. Trước tiên khám phá tiếp lâu đài cũng như thành phố cổ kính này, khung cảnh nhìn từ đỉnh đồi xuống thành phố làm mình choáng ngợp, như một món quà chào đón mình đến đây vậy.

Nuremberg mang trong mình cả sự cổ kính, sắc màu, cả quá khứ hào hùng lẫn bi thương. Nơi này đã chứng kiến một giai đoạn dài của lịch sử nước Đức từ thời Trung cổ cũng như được biết tới với phiên toà xét xử các nhân vật cấp cao của Đức Quốc xã sau Chiến tranh Thế giới thứ 2. Nuremberg là thành phố lớn thứ 2 ở bang Bavaria và là thành phố lớn thứ 14 ở Đức với dân số gần 550.000 người theo số liệu năm 2023. Từ trên đồi nhìn xuống, cả thành phố là những ngôi nhà kiểu dáng cổ kính với mái ngói đỏ khá đồng đều.

Từ Frankfurt hay Munich đều có thể đến được Nuremberg với quãng đường không quá xa. Vietnam Airlines có đường bay thẳng từ cả Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đến Frankfurt và Munich với thời gian bay xấp xỉ 11 tiếng đồng hồ.

LÂU ĐÀI NUREMBERG

Nhìn lại bức tranh vẽ Nuremberg nhiều thế kỷ trước mới thấy lâu đài hoàng gia đứng sừng sững trên đồi và ngày nay nó vẫn đứng đó. Các tài liệu lịch sử cho thấy lâu đài được xây dựng khoảng năm 1140 dưới triều đại của Hoàng đế Conrad III. Lâu đài từ thời xa xưa cũng được dùng làm nơi tổ chức nhiều cuộc hội họp hoàng gia cũng như là nơi ở của các hoàng đế qua các thời kỳ.

Bước vào trong khuôn viên lâu đài mình có thể thấy được 1 số công trình tiêu biểu ở đây như ngôi nhà giếng này. Rất tiếc là mình không được phép vào trong nhưng bên trong có một giếng sâu. Nối liền với nó là nhà tắm.

Giếng sâu tại đây được nhắc đến lần đầu trong các tài liệu từ thế kỷ 14 nhưng người ta cho rằng nó còn cổ xưa hơn thế, có thể là được đào cùng lúc với sự ra đời của những công trình đầu tiên của lâu đài. Giếng nước ngay trong lâu đài giúp bảo đảm nguồn nước cho nơi trọng yếu này, nhất là trong những trường hợp có biến như bị bao vây chẳng hạn. Giếng được đào sâu 50m tính từ thành giếng và mực nước dưới giếng sâu 3m. Các ghi chép cũng cho biết nhà giếng được xây dựng năm 1563 ở thế kỷ 16 và công trình nhỏ liền kề đó được xây sau đó 1 năm làm nhà tắm và phòng thay đồ. Giếng cung cấp đủ nước cho nhu cầu bình thường của lâu đài nhưng khi có những sự kiện lớn tại đây thì các thùng nước sẽ được chở từ trong thành phố lên. Ngay trong khu vực sân trong của lâu đài mình cũng có thể ngắm tháp canh cao sừng sững đóng vai trò phòng thủ và giúp người bên trong có thể quan sát khi bị tấn công. Tháp canh được xây vào nửa cuối thế kỷ 13.

ĐẾ CHẾ LA MÃ THẦN THÁNH

Các tài liệu cổ lần đầu tiên nhắc đến Nuremberg là vào năm 1050, ghi lại việc Nuremberg là vị trí của một lâu đài hoàng gia. Từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 16, thành phố được mở rộng và tầm quan trọng của nó cũng được tăng lên đáng kể nhờ vào vị trí của nó trên các trục thông thương chủ chốt.

Về mặt chính trị, sau khi Đại hội Nuremberg năm 1211 bầu Frederick II làm hoàng đế, Nuremberg và lâu đài hoàng gia tại đây trở thành một trong những địa điểm quan trọng của Đại hội Đế quốc và các đại hội Nuremberg về sau đó cho đến năm 1543. Có thể hiểu Đại hội Đế quốc thời đó không hẳn là một cơ quan lập pháp theo các định nghĩa hiện nay. Nó như kiểu một diễn đàn trung tâm, nơi các vấn đề được đưa ra thương lượng hơn là thảo luận. Lâu dần Nuremberg trở thành nơi quan trọng của chính quyền Đế quốc La Mã thần thánh.

Sau khi hoàng đế Frederick II trao cho thành phố một số quyền tự chủ thì Nuremberg cùng với Augsburg trở thành những trung tâm thương mại lớn nhất trên tuyến đường từ Ý đến Bắc Âu. Nuremberg phát triển cực thịnh vào thế kỷ 14. Thành phố cũng đóng một vai trò quan trọng trong thời Đức Quốc xã bởi vị trí trung tâm đất nước và sự liên quan đến Đế chế La Mã thần thánh khi xưa. Đảng Quốc xã đã chọn thành phố làm nơi tổ chức các cuộc duyệt binh lớn của tổ chức này.

Thành phố này cũng trải qua nhiều giai đoạn chiến tranh thảm khốc. Trong Chiến tranh thế giới thứ II, Nuremberg nhiều lần bị dội bom. Ngày 2 tháng 1 năm 1945, khu vực trung tâm thành phố với nhiều công trình cổ bị Không quân Mỹ và Anh thả bom một cách có hệ thống khiến khoảng 90% nơi này bị phá huỷ chỉ trong 1 giờ đồng hồ. Vụ dội bom đó khiến khoảng 1.800 dân thường thiệt mạng và khoảng 100.000 người mất nhà cửa. Một tháng sau đó, lại thêm nhiều trận dội bom xuống đây. Tổng cộng đã có khoảng 6.000 cư dân Nuremberg thiệt mạng trong các cuộc thả bom.

Sau chiến tranh, từ 1945-1946, Nuremberg được chọn làm nơi diễn ra phiên toà quốc tế xét xử những nhân vật cấp cao của Đức Quốc xã liên quan đến các tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người. Lần đến Nuremberg này do không đủ thời gian nên mình chưa có dịp tham quan phòng xét xử của phiên toà lịch sử này. Nuremberg chỉ là một điểm dừng chân trước khi mình đến với Munich. Hẹn thành phố cổ kính này một dịp khác.

Khu vực trung tâm phố cổ ở Nuremberg đẹp thật sự. Đi dạo qua các con phố mình có thể cảm nhận được rõ rệt nét cổ xưa của thành phố dù ngày nay đã có những công trình hiện đại xen lẫn. Khu vực này góc nào cũng đẹp. Sự thật là mình cứ đi được vài bước là phải dừng lại ngắm hoặc chụp ảnh. Thành phố cũng không quá đông đúc nên cảm giác khi đi tại đây cũng rất thanh bình, yên ả. Mình thích những đoạn đường đi bộ trên những cây cầu ngang qua một đoạn sông Pegnitz.

KHU CHỢ HAUPTMARKT

Một trong những nơi mình đi dạo qua là Hauptmarkt, một khu vực chợ trên quảng trường lớn với nhiều sạp bán trái cây và rau củ, hoa cùng các loại bánh kẹo. Đây cũng là nơi diễn ra Chợ Giáng sinh nổi tiếng thế giới.

Một góc quảng trường là nhà thờ Frauenkirche hay Nhà thờ Đức Bà được xây từ năm 1352 đến năm 1362 theo sáng kiến của Hoàng đế La Mã thần thánh Charles IV. Tình cờ, mình đến quảng trường và nhà thờ đúng 12 giờ trưa. Thật thú vị khi tiếng chuông đổ thì cũng là lúc những bức tượng và những hoạ tiết trên nhà thờ bắt đầu chuyển động. Khoảnh khắc này được nhiều du khách dành thời gian quan sát và thích thú. Chiếc đồng hồ cơ học này được lắp đặt ở nhà thờ từ năm 1506 đến năm 1509. Dưới đồng hồ là bức tượng Hoàng đế La Mã thần thánh và khi chuông vang lên thì hình các tuyển đế hầu đi xung quanh ông.